Sự sụt giảm tăng trưởng của các tập đoàn thời trang xa xỉ trong năm 2025 khiến giới quan sát phải tự hỏi: liệu việc dồn toàn lực phục vụ giới siêu giàu có còn là chiến lược bền vững? Trong khi nhóm khách hàng cấp cao vẫn giữ vai trò chủ chốt, thì phần lớn tầng lớp trung lưu – từng góp phần quan trọng vào sự trỗi dậy của ngành xa xỉ trong hai thập niên qua – đang dần rút lui. Trước một bối cảnh tiêu dùng ngày càng phân hóa và khó đoán định, ngành thời trang xa xỉ đang đứng trước một bước ngoặt chiến lược: bám sát tệp khách hàng tinh hoa hay tìm đường quay trở lại với số đông?
Sự thay đổi trong cấu trúc tiêu dùng xa xỉ
Thị trường xa xỉ toàn cầu đã chính thức ghi nhận dấu hiệu suy thoái sau thời kỳ bùng nổ hậu đại dịch. Theo báo cáo mới nhất từ Boston Consulting Group và Altagamma, mức tiêu dùng đã giảm 1% – lần đầu tiên kể từ sau khủng hoảng tài chính 2008. Cùng thời điểm, tập đoàn LVMH công bố doanh thu sụt giảm 3%, đặc biệt mảng Thời trang & Đồ da tụt đến 7%. Dấu hiệu này đặt ra câu hỏi: nếu ngay cả những tên tuổi lớn cũng lao đao, thì liệu có phải mô hình kinh doanh đang đặt cược sai hướng?
Từng được thúc đẩy bởi tầng lớp trung lưu mới nổi đầu những năm 2000, ngành xa xỉ giờ đây đối mặt với một thế hệ tiêu dùng mới – nơi giá trị vật chất không còn là đích đến duy nhất. Khách hàng ngày càng tìm kiếm sự chân thực, cảm xúc và trải nghiệm. Tuy nhiên, thay vì tái cấu trúc để đáp ứng sự chuyển mình ấy, nhiều thương hiệu lại chọn rút gọn chiến lược, tập trung duy nhất vào tệp khách hàng siêu giàu. Đây có thể là hướng đi ngắn hạn an toàn, nhưng có thực sự bền vững trong dài hạn?
Sự dịch chuyển âm thầm nhưng nguy hiểm của nhóm aspirationnels
Nhóm khách hàng “aspirationnels” – những người khao khát hàng hiệu nhưng có ngân sách giới hạn – đang dần biến mất khỏi radar của ngành xa xỉ. Từ chỗ chiếm 74% chi tiêu toàn cầu năm 2013, đến nay họ chỉ còn đóng góp 61%. Tệ hơn, có đến 35% trong nhóm này đã cắt giảm hoặc dừng hẳn việc chi cho xa xỉ phẩm trong vòng 12 tháng qua, phần lớn do lạm phát, chi phí sinh hoạt tăng cao và tâm lý tài chính thắt chặt hơn sau đại dịch.
Đây là một cảnh báo rõ ràng: nhóm khách hàng từng đóng vai trò cầu nối giữa văn hóa đại chúng và thế giới xa xỉ đang bị bỏ rơi. Ngành công nghiệp này đang dần trở thành cuộc chơi của thiểu số, trong khi phần đông người từng giúp định hình biểu tượng thương hiệu lại trở nên thờ ơ. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến doanh thu ở các danh mục như phụ kiện, mỹ phẩm hay thời trang ứng dụng, mà còn đe dọa sức sống văn hóa và sự lan tỏa đại chúng vốn từng là yếu tố giúp xa xỉ trở nên toàn cầu.
Thế giới của giới siêu giàu đang thay đổi
Dù nhóm siêu giàu vẫn duy trì vai trò trung tâm trong chiến lược của các thương hiệu xa xỉ, thói quen tiêu dùng của họ cũng đang thay đổi mạnh mẽ. Với chi tiêu trung bình hàng năm vượt 500.000 euro, họ ngày càng đầu tư nhiều hơn vào sức khỏe, trải nghiệm sống và nghệ thuật – những lĩnh vực đem lại giá trị cá nhân sâu sắc, hơn là chỉ đơn thuần thể hiện đẳng cấp qua trang phục. Chỉ trong 18 tháng qua, chi tiêu cho chăm sóc sức khỏe và trường thọ đã tăng 8% và dự báo sẽ tăng thêm 10%.
Ngược lại, thời trang không còn là ưu tiên hàng đầu. Gần 90% người siêu giàu bày tỏ sự thất vọng với chất lượng sản phẩm, dịch vụ và trải nghiệm khách hàng hiện tại. Họ không còn hào hứng với một chiếc túi mới hay bộ suit bespoke nếu cảm thấy thiếu sự cá nhân hóa thực sự. Điều này buộc các thương hiệu phải thay đổi toàn diện – không chỉ trong sản phẩm, mà cả trong tư duy phục vụ và mô hình vận hành nếu muốn giữ được trái tim của nhóm khách hàng quyền lực nhất hành tinh.
Ngã ba đường của ngành xa xỉ
Ngành xa xỉ đang ở thời điểm bước ngoặt. Một con đường là tiếp tục tập trung vào nhóm khách hàng thượng lưu – vốn ít nhưng chi tiêu lớn, trung thành và đòi hỏi cao – đổi lại là biên lợi nhuận vượt trội nhưng quy mô giới hạn. Con đường còn lại là tái kết nối với nhóm khách hàng phổ thông và trung lưu giàu khát khao – mở rộng độ phủ thương hiệu, giữ vị thế trong văn hóa đại chúng nhưng phải chấp nhận rủi ro và đầu tư vào sản xuất, trải nghiệm và phân phối đại chúng hơn.
Thực tế cho thấy các thương hiệu từng phụ thuộc vào nhóm aspirationnels đang chật vật duy trì tăng trưởng. Nhưng nếu cả ngành cùng từ bỏ phần đáy của kim tự tháp, liệu chuỗi giá trị sản xuất – nơi 78% thời trang xa xỉ được làm tại Ý – có thể tồn tại? Những câu hỏi này không chỉ là bài toán doanh thu, mà còn là câu hỏi bản sắc: liệu xa xỉ có còn là nghệ thuật của sự lan tỏa văn hóa, hay chỉ đơn thuần là đặc quyền của giới siêu giàu?
